dubbeltempel Sobek en Harweris, Kom Ombo.
Sesjat was de godin van tellingen, administraties en archieven. Het is dan ook niet verwonderlijk dat ze de beschermgodin werd van de tempelbibliotheken en van andere archieven. Sesjat betekent letterlijk ‘de vrouwelijke schrijver’.
Zij droeg als titel ‘de vooraanstaande van het huis der boeken’. De godin werd vaak afgebeeld met een luipaardvel over haar wikkeljurk. Haar attributen waren een penseel en een schrijverspalet. Om de haarpruik droeg ze een hoofdband. Daartussen was een zevenpuntige ster op een kleine standaard geklemd, die half omgeven werd door twee omgedraaide horens.
Dit samengesteld symbool is tevens het hiëroglifisch teken voor haar andere naam, sefechet-aboey: ‘zij die de beide horens losmaakt.’ Sesjat werd echter ook in verband gebracht met het maatstelsel. Hierdoor was zij betrokken bij de oprichtingsceremonie van alle heiligdommen. Deze gebeurtenis werd ook wel ‘het uitstrekken van het touw’ genoemd. In deze ceremonie zette de koning met behulp van de godin het grondplan van het heiligdom uit. Ze bepaalden de afmetingen van het gebouw en sloegen als het ware de eerste paal. Al vanaf de 2de dynastie is bekend dat Sesjat de farao hierbij assisteerde.
Vanaf het begin van het Oude Rijk worden tellingen van oorlogsbuit uitgevoerd onder bescherming van Sesjat. Zo registreert zij in voorstellingen de buitgemaakte kuddes vee. Vanaf het Middenrijk noteert zij ook de namen van de buitenlandse gevangenen. In het Nieuwe Rijk verschijnt Sesjat in heel andere voorstellingen. Vaak heeft ze dan een rib van een palmblad in haar hand. Daarop noteert ze met een penseel de regeringsjaren van de farao. Deze palmrib staat op een kikkervisje, het hiëroglifisch symbool voor het getal honderdduizend. Het kikkervisje zit op zijn beurt weer op een sjen-ring, het hiëroglifisch symbool voor oneindigheid. Met deze voorstelling wenste Sesjat de koning een oneindig aantal regeringsjaren toe. In andere afbeeldingen is te zien hoe Sesjat op de blaadjes van de heilige persea- of isjed-boom de regeringsjaren en naam van de jubilerende farao schrijft.
het Ramesseum, Loeksor.
Sesjat wordt zelden met andere goden geassocieerd, behalve met Thot, de god van wijsheid en schrijvers. Ze wordt dan de gemalin, zuster of dochter van Thot genoemd. Sesjat was de godin van de officiële geschriften en gebouwen en verschijnt zelden buiten deze context om op afbeeldingen. Waarschijnlijk is er dan ook nooit een tempel gebouwd die alleen aan haar was gewijd.
Het is ook onbekend of er een bepaald gebied was waar ze werd vereerd. De godin was echter wel de meesteres of beschermster van bouwers en schrijvers. Doordat Sesjat betrokken was bij de oprichting van de vele religieuze gebouwen, zijn de meeste afbeeldingen van haar in deze heiligdommen te vinden.
RR
Bronnen:
– The Complete Gods and Goddesses of Ancient Egypt – R. Wilkinson
– De Geheimen van het oude Egypte – L. Oakes en L. Gahlin