Louvre, Parijs.
Sobekneferoe was de laatste vorst van de 12de dynastie volgens de Koningslijst. Over deze vrouwelijke farao is niet veel bekend. Manetho noemde haar in zijn beschrijving van de Egyptische geschiedenis Skemiophris en stelde dat zij de zus van Amenemhat IV was.
Er vanuit gaande dat Amenemhat IV de zoon van Amenemhat III was, mag gesteld worden dat Sobekneferoe een dochter van Amenemhat III is geweest.
Volgens de Turijnse koningslijst uit de regeringsperiode van Ramses II regeerde Sobekneferoe 3 jaar, 10 maanden en 24 dagen. Dat zij op de Turijnse koningslijst voorkomt is een bewijs dat zij, in tegenstelling tot Hatsjepsoet uit de 18de dynastie, werd gezien als een legitieme vrouwelijke heerser over Egypte.
Na het overlijden van Amenemhat IV was er geen mannelijke troonopvolger. Waarschijnlijk in een poging de dynastie in stand te houden, nam Sobekneferoe plaats op de troon. In Hawara bij het zogenaamde ‘Labyrint’ van Amenemhat III, zijn inscripties gevonden met de namen van Sobekneferoe en Amenemhat III. Inscripties uit Herakleopolis tonen hetzelfde beeld. Het vermelden van twee koningen in een inscriptie op een monument wordt vaak gezien als een aanwijzing voor een co-regentschap.
De regering van Amenemhat III en Sobekneferoe wordt echter gescheiden door de regeerperiode van Amenemhat IV. Dit maakt de kans erg klein dat Amenemhat III een co-regentschap met Sobekneferoe heeft gehad. Waarschijnlijk wilde zij haar relatie tot Amenemhat III duidelijk maken en hiermee haar aanspraak op de troon verstevigen.
In Tell el-Dab’a zijn drie standbeelden van Sobekneferoe gevonden. Ze tonen haar in een lange vrouwelijke jurk. De hoofden van de beelden zijn verloren gegaan. Daardoor is het niet mogelijk om vast te stellen wat voor kroon zij gedragen heeft. De inscripties op de beelden noemen haar ‘Sobek Sjedety’, ‘Sobek van Sjedety’ wat een aanwijzing is dat de beelden oorspronkelijk afkomstig waren uit Sjedety, het huidige Medinet el-Fajoem. Twee beelden tonen haar zittende op een troon, de derde toont haar in een knielende houding.
In het Louvre bevindt zich een beeld van Sobekneferoe in een vrouwelijk gewaad. Ook bij dit beeld ontbreekt het hoofd; er is echter wel vast te stellen dat de koningin de nemes-hoofddoek droeg. In tegenstelling tot koningin Hatsjepsoet uit de 18de dynastie die zich vaak op mannelijke wijze liet afbeelden, liet Sobekneferoe zich als vrouw afbeelden. Ook in haar titulatuur wordt altijd gebruikgemaakt van de vrouwelijke vorm.
De begraafplaats van Sobekneferoe is onbekend. De meest waarschijnlijke locaties zijn Hawara of Dasjoer. Een papyrus gevonden in Harageh maakt melding van een plaats met de naam ‘Sechem-Sobekneferoe’. Dit zou een verwijzing kunnen zijn naar de naam van haar piramide. Waar deze plaats gelegen was, is echter niet bekend. Er zijn geen aanwijzingen dat Sobekneferoe was getrouwd of kinderen heeft gekregen. Met haar overlijden kwam er een einde aan de 12de dynastie.
PvG
Zie ook de koningskaart voor meer informatie over deze farao.
Bronnen:
– The Middle Kingdom of Ancient Egypt – W. Grajetzki
– The Complete Royal Families of Ancient Egypt – A. Dodson en D. Hilton
– Chronicle of the Pharaohs – P.A. Clayton