Farao Amenemhat III was de zesde vorst van de 12de dynastie volgens de Koninglijst. Zijn afkomst is niet geheel duidelijk. Naar alle waarschijnlijkheid was hij een zoon van Senwosret III, hier is echter geen doorslaggevend bewijs voor. Het feit dat Amenemhat III een co-regentschap van bijna twintig jaar met Senwosret III heeft gehad is het enige argument om te veronderstellen dat hij de zoon van Senwosret III was.
De naam van zijn moeder is onbekend. De namen van zijn echtgenotes zijn wel bekend: Aät en Chnoemetneferhedjet II Weret. Beide vrouwen overleden vroeg tijdens zijn regeerperiode en zijn begraven in de piramide van de koning in Dasjoer. De waarschijnlijke moeder van de troonopvolger, Amenemhat IV, was Hetepi, een vrouw van onbekende afkomst. De namen van zijn twee dochters zijn bekend: Neferoeptah en Sobekneferoe.
Neferoeptah was de eerste koninklijke vrouw van wie de naam in een cartouche werd geschreven. Het mag daarom worden verondersteld dat zij een speciale status aan het hof bezat. Dit wordt onderschreven door het feit dat er in de piramide van Amenemhat III een grafkamer voor haar was aangelegd, die echter nooit gebruikt is. Sobekneferoe zou na het overlijden van Amenemhat IV als koningin over Egypte regeren.
Al vroeg in de regering van Amenemhat III, waarschijnlijk al in het 1ste regeringsjaar, werd begonnen met de bouw van zijn piramide in Dasjoer. De kern van de piramide bestond uit tichelsteen. De buitenlaag was gebouwd met Toera-kalksteen. De architecten hadden de piramide echter te dicht bij de dalbodem geplaatst. Hier was het gesteente verzwakt door het grondwater. Dit in combinatie met teveel gangen en kamers in de piramide veroorzaakte ernstige verzakkingen. De piramide werd wel afgebouwd maar heeft nooit als koninklijk graf dienst gedaan.
Egyptisch Museum, Caïro.
Omstreeks het 15de regeringsjaar werd begonnen met een tweede piramide. Deze werd in Hawara gebouwd, vlakbij de piramide van Senwosret II. Het piramidecomplex werd door klassieke schrijvers omschreven als ‘een labyrint’ en vergeleken met het legendarische labyrint van koning Minos in Knossos op Kreta.
Amenemhat III heeft weinig monumenten nagelaten. In Serabit el-Chadim, in de Sinaï, heeft de koning een heiligdom in de Hathortempel aangelegd, die door Amenemhat IV is voltooid. De best bewaarde tempel van Amenemhat III bevindt zich in Medinet Maädi in de Fajoem. Deze is aan het einde van de regeerperiode van Amenemhat III gebouwd en de decoratie is tijdens de regering Amenemhat IV afgemaakt.
Amenemhat III heeft vele expeditie-inscripties nagelaten. Er werden vier expedities naar de Wadi Hammamat uitgevoerd. Deze werden naar alle waarschijnlijkheid uitgevoerd om bouwmaterialen voor de bouwwerkzaamheden aan de piramide van de koning te verkrijgen. Een inscriptie uit het 19de regeringsjaar vermeldt een exceptioneel groot aantal van tweeduizend werklieden die met de expeditie meegingen. Ongeveer 25 expedities naar de Sinaï zijn bekend.
In zijn 30ste regeringsjaar vierde Amenemhat III zijn Sed-festival. Tijdens dit jubileumfeest vernieuwde de farao zijn macht. Van het Sed-festival van Amenemhat III wordt op verschillende monumenten melding gemaakt. Een van deze monumenten is een stèle van Nebpoesenwosret, een hoge functionaris. Op deze stèle, nu in het British Museum, meldt hij trots dat hij als drager van een ceremoniële boot deelnam aan het festival.
Geheel volgens de traditie van de 12de dynastie hadden Amenemhat III en zijn zoon een co-regentschap. Er wordt verondersteld dat er nooit sprake is geweest van een alleenheerschappij van Amenemhat IV. Een papyrus uit Kahoen maakt melding van regeringsjaar 45 van Amenemhat III en regeringsjaar 9 van Amenemhat IV. Beide jaren zijn de hoogst bekende regeringsjaren van de twee farao’s. Dit kan betekenen dat Amenemhat IV vlak voor of vlak na het overlijden van zijn vader zelf ook is gestorven.
PvG
Zie ook de koningskaart voor meer informatie over deze farao.
Bronnen:
– The Middle Kingdom of Ancient Egypt – W. Grajetzki
– The Complete Royal Families of Ancient Egypt – A. Dodson en D. Hilton
– The Complete Pyramids – M. Lehner
– Ancient Egyptian Coregencies – W. Murnane