Dodentempel en processieweg van Oenas

De processieweg en de bootputten, piramidecomplex Oenas, Sakkara. — De processieweg en de bootputten,
piramidecomplex Oenas, Sakkara.

Aan de oostzijde van de piramide bevond zich de dodentempel van Oenas, die vrijwel geheel is verwoest. Teti, de opvolger van Oenas, voltooide de tempel en liet zijn naam in de tempel aanbrengen ter herinnering aan zijn werk.

De dodentempel werd vroeg in de twintigste eeuw gedeeltelijk opgegraven door de Italiaanse archeoloog Alessandro Barsanti (1858 – 1917). Later, in 1929, deed ook Cecil Mallaby Firth (1878 – 1931) belangrijk werk in en bij de dodentempel van Oenas. Hierdoor kon de indeling worden gereconstrueerd.

Het grondplan lijkt op dat van de piramide van Djedkara en is kenmerkend voor de overgang naar de standaardopstelling van de piramidetempels uit de 6^de dynastie. De dodentempel heeft een relatief smalle toegangshal en een hof met zuilen. Aan weerszijden bevinden zich magazijnen. Tevens is er een dwarsgang die als het ware de voortempel van de binnentempel scheidt en er is een beeldenkamer met vijf nissen.

Achteraan in de dodentempel, pal tegen de oostwand van de piramide, bevindt zich het heiligdom. Ten zuiden van de dodentempel bevond zich de satellietpiramide waar heel weinig van bewaard is gebleven. Twee grote mastaba’s van de echtgenotes van farao Oenas, Chenoet en Nebet, liggen ten noorden van de dodentempel. Zuidelijk van de processieweg en 150 meter van de dodentempel lagen twee bootputten van 45 meter lang en opgetrokken uit kalksteen, die samen een geheel vormen.

Een lange wadi ten oosten van de piramide bood een natuurlijke route voor de processieweg die de dodentempel met de daltempel verbindt. Deze circa 750 meter lange weg moet een van de meest indrukwekkende zijn geweest. De processieweg was 2,6 meter breed, oorspronkelijk geflankeerd door circa drie meter hoge muren en overdekt. Een klein gedeelte van de overdekking is hersteld, hierdoor krijgt men een goede indruk hoe het ooit is geweest. In het midden van de dakplaten was een spleet vrijgelaten om het daglicht naar binnen te laten.

Het plafond van de processieweg was bezaaid met vijfpuntige sterren. De wanden van de processieweg waren gedecoreerd met talrijke kleurrijke voorstellingen in fijn verhoogd reliëf. Er zijn slechts fragmenten teruggevonden die echter wel een goed beeld geven.

Zo zijn er boeren afgebeeld die het land bewerken. Jagers die leeuwen, panters en ander groot wild achtervolgen. Maar ook schepen die granieten zuilen vervoeren en smeden die goud en koper bewerken, werden afgebeeld. De meest indrukwekkende taferelen zijn die van de hongersnood.

Helaas zijn ook deze reliëfs niet meer compleet en hierdoor is moeilijk vast te stellen wie de hongerende mensen zijn. Er zijn theorieën dat het buitenlanders zijn en dat farao Oenas voedselhulp zou hebben gestuurd. Een andere theorie is dat het Egyptenaren zijn en dat de reliëfs hiermee aangeven dat Egypte aan het eind van het Oude Rijk een periode van verval doormaakte.

De daltempel, die nu vlak bij de ingang van het archeologische terrein van Sakkara ligt, had een haven. Deze was gebouwd aan een natuurlijk meer aan het eind van de wadi. Archeologen hebben deze haven inclusief kades en dok ook gelokaliseerd.