De tempel van Loeksor ligt midden in het centrum van de moderne stad Loeksor. Via een drie kilometer lange sfinxenlaan is de tempel verbonden met de tempel van Karnak. De Egyptenaren noemden de tempel: ‘ipet resyt’, ‘de zuidelijke harem’. Hij was gewijd aan de Thebaanse drie-eenheid Amon, Moet en Chonsoe.
De tempel vormde een belangrijke locatie in het jaarlijkse Opet-festival. Elk jaar werd het beeld van Amon in processie naar de tempel gevoerd om Amon van de Opet, Amonemopet, te begroeten in een ceremonie die ‘Het mooie feest van Opet’ werd genoemd. Het was een van de belangrijkste religieuze festivals van Egypte. Het doel van de ceremonie was de koninklijke verjonging en het herbevestigen van de macht van de goden over Egypte. Het festival vond plaats in de tweede maand van het overstromingsseizoen.
De oudste sporen van bouwactiviteiten stammen uit het Middenrijk. Het bouwwerk dat tegenwoordig te zien is, stamt voornamelijk uit de regeringsperiodes van Amenhotep III uit de 18de dynastie en Ramses II uit de 19de dynastie. Zij waren verantwoordelijk voor de bouw van de enorme zuilengalerijen en hoven in de tempel.
Tijdens de Ptolemaeën Tijd en Romeinse Tijd werd de tempel opgeknapt. Ook vroege christenen en moslims hebben hun sporen nagelaten. Boven de oostelijke colonnade van het eerste hof staat de moskee Aboe el-Haggag, die in de negentiende eeuw op de restanten van de tempel is gebouwd. De boot van Aboe el-Haggag, een lokale moslimheilige, wordt eens per jaar in de moslimmaand Sjabaan in een feestelijke optocht rondgedragen door Loeksor, zoals dat vroeger ook gebeurde met de bark van Amon tijdens het Opet-feest.
Men betreedt het complex door de eerste pyloon (toegangspoort) die Ramses II aan de tempel heeft toegevoegd. Op de pyloon staat de slag bij Kadesj afgebeeld. Voor de pyloon stonden oorspronkelijk vier staande en twee zittende beelden van Ramses II en twee obelisken. Een van de obelisken werd in 1831 door Mohammed Ali aan Frankrijk geschonken en staat nu op het Place de la Concorde in Parijs. Een van de staande beelden van Ramses II bevindt zich tegenwoordig in het Louvre.
Direct achter de eerste pyloon ligt de grote hof. De muren van deze door Ramses II gebouwde hof zijn versierd met taferelen van de koning die offers brengt. De interessantste voorstellingen bevinden zich op de west- of rechtermuur. Hier is een processie te zien van offerstieren die naar de tempel worden geleid. Vooraan de stoet zijn op de zuid- of achtermuur zeventien zonen van Ramses II afgebeeld in volgorde van geboorte. Hun namen en titels staan naast elke zoon vermeld. Vóór de zonen staat een afbeelding van de eerste pyloon van de Loeksortempel, met de twee obelisken duidelijk herkenbaar.
Achter de grote hof ligt de door Amenhotep III gebouwde zuilengang. Deze telt veertien zuilen, met papyrusvormige kapitelen. De reliëfs in de zuilengang geven waardevolle informatie over het Opet-festival. Ten zuiden van de zuilengang ligt de zonnehof van Amenhotep III, met aan drie zijden een dubbele rij van zestig zuilen in de vorm van papyrusbundels. In 1989 ontdekten werklieden die de tempelvloer schoonmaakten een gedempte kuil met 26 beelden die begraven waren tijdens de Romeinse Tijd. De zeer goed bewaarde beelden bevinden zich nu in het Luxor Museum.
Achter de zonnehof ligt het voornaamste heiligdom, dat werd herontworpen door Alexander de Grote. Op reliëfs is te zien hoe hij op traditionele wijze offers brengt. Achter de schrijn voor de heilige bark van Amon bevindt zich de ‘slaapkamer’ van de god waar de geheime rituelen van het Opet-festival werden uitgevoerd.
PvG
Bronnen:
– Heilige plaatsen in het oude Egypte – L. Oakes
– Egypte – van de Prehistorie tot de Romeinen – D. Wildung
– De schatten van Luxor en de Vallei der Koningen – K. Weeks