De mastaba van Nyanchchnoem en Chnoemhotep – decoraties

De mastaba van Nyanchchnoem en Chnoemhotep bevat de gebruikelijke afbeeldingen van de begrafenisrituelen voor beide overledenen, zoals het slachten van offerdieren, de rijen offerdragers, de overledenen gezeten aan hun offertafels en de beide begrafenisbarken met de cultusbeelden. Ook de voor het Oude Rijk gebruikelijke mooie scènes van de jacht en visvangst in de moerassen zijn aanwezig. Verder bevat het graf een aantal heel bijzondere, prachtig uitgewerkte scènes.

In het eerste vertrek zijn de beide overledenen te zien in gezelschap van hun oudste zoon. Ze houden toezicht op de geitenhoeders en op het bouwen van schepen. Een acaciaboom wordt gekapt en naar de scheepswerf vervoerd. Daar zetten timmerlieden een schip in elkaar. Een andere scène toont een openluchtmarkt met al zijn activiteiten. Er wordt druk onderhandeld in de diverse visstalletjes, fruit- en groentekramen en door handelaren zonder kraam. De klanten dragen allemaal een soort zak over de schouder als boodschappentas.

Een groente- en fruithandelaar wordt boos op een man met een baviaantje aan een touw. Het aapje steelt fruit van de handelaar. Verderop is een bewaker te zien met een ander aapje, waarschijnlijk een meerkat. Het aapje wordt ingezet als een soort speurhond en bijt een dief in zijn been. Twee handelaren in stof hebben een reep stof uitgespreid over een schraag en onderhandelen met een koper over de prijs.

Boven de marktscène zijn manicuren, pedicuren en kappers te zien bij het knippen, scheren en zelfs ontharen van de benen. Bijzonder is de afbeelding van een opzichter die een manicure ondergaat. Hij wordt getoond in vooraanzicht met de benen gekruist terwijl zijn gezicht in zijaanzicht wordt afgebeeld.

Het tafereel met betrekking tot de jacht en de visvangst in de moerassen bevat afbeeldingen van het maken en repareren van visnetten. In een net zijn achttien verschillende soorten vis te herkennen. In een scène van het maken van wijn is te zien hoe de druiven worden gestampt door vijf mannen. Ze houden zich vast aan een lange stok boven hun hoofden. Vervolgens worden de druiven door acht mannen uitgeperst waarna de wijnkruiken worden gevuld en verzegeld.

De overige wanden van dit vertrek bevatten vooral begrafenisscènes met onder andere de tekst van een contract voor het regelen van de begrafenisrituelen.

De doorgang naar de open hof bevat een afbeelding van Nyanchchnoem in een draagstoel. De draagstoel wordt in dit geval niet gedragen door bedienden, maar door ezels. In het voorvertrek bij de offerkamer is een aantal heel interessante scènes te vinden. Hier is bijvoorbeeld te zien hoe beeldhouwers standbeelden maken en hoe goudsmeden het goud smelten om er bladgoud van te maken. Het vuur wordt aangewakkerd door mannen met lange blaaspijpen. Juweliers zijn aan het werk met sieraden en timmerlieden zijn bezig met het maken van de grafinventaris.

Op één van de wanden bevindt zich een scène van de geboorte van een kalfje. Drie mannen helpen hierbij. Een man houdt de moeder bij de horens vast, een tweede trekt aan het kalfje terwijl een derde man met beide handen gebaren maakt.

In de volgende scène is te zien hoe een jong kalfje wat melk te drinken krijgt. Verder bevat een aantal vertrekken afbeeldingen van allerlei woestijndieren, van grote dieren als antilopen en gazellen tot kleinere dieren als hazen en egels.

Lees ook: De mastaba van Nyanchchnoem en Chnoemhotep – beschrijving

LdJ

Bronnen:
– Heilige plaatsen in het oude Egypte – L. Oakes
– Pharao’s people – T.G.H. James