Teti

Farao Teti, Egyptisch Museum, Caïro.
Farao Teti,
Egyptisch Museum,
Caïro.

Farao Teti was de eerste vorst van de 6de dynastie volgens de Koningslijst. In die hoedanigheid bracht hij weer rust in het land. Aan het einde van de 5de dynastie vormde de macht van de diverse gouwen een bedreiging voor de eenheid van het land. De meest duidelijke aanwijzing hiervoor is de aanstelling van een tweede vizier die controle diende te houden over de Opper-Egyptische gouwen.

Daarnaast geeft het toenemende aantal en de kwaliteit van de graven van de gouwvorsten blijk van hun aanzien. De Horusnaam van Teti,   , Seheteptaoey (hij die beide landen vrede brengt) lijkt erop te duiden dat met zijn troonsbestijging de beide landen, Opper- en Neder-Egypte, weer in vrede verenigd werden.

Over zijn afkomst is weinig bekend. Wellicht is hij de zoon van koningin Sesjesjet. De medische papyrus Ebers spreekt over Sesjesjet als moeder van koning Teti. In de mastaba van vizier Mehoe in Sakkara worden landgoederen van de koningsmoeder Sesjesjet genoemd. Deze tombe dateert uit de eerste helft van de 6de dynastie. Meer bewijzen zijn er niet, maar het zou in beide gevallen om dezelfde dame kunnen gaan.

Het lijkt erop dat Teti zijn troonsbestijging legitimeert door te trouwen met Sesjesjet Ipoet, een dochter van zijn voorganger farao Oenas, de laatste farao van de 5de dynastie. Teti had twee echtgenotes. Naast Ipoet was hij ook gehuwd met Choeit. Restanten van hun graven zijn teruggevonden in het piramidecomplex van Teti in Sakkara. In datzelfde grafcomplex werd ook een stèle gevonden met een opschrift waaruit blijkt dat Ipoet de moeder was van zijn zoon en troonopvolger Pepi I.

Er zijn drie dochters van Teti bekend. De oudste dochter was Watetchjethor, bijgenaamd Sesjesjet wat waterlelie betekent. De tweede en derde dochter droegen de namen Inti en Nebty-Noeb-Chjet. Om de onderlinge betrekkingen met de hoge ambtenarij te versterken en zijn eigen machtspositie te verstevigen werden twee dochters van Teti uitgehuwelijkt aan zijn vizieren. Watetetchjethor was gehuwd met vizier Mereroeka en Nebty-Noeb-Chjet met vizier Kagemni.

De piramide van Teti, Sakkara.
De piramide van Teti, Sakkara.

Er bestaat onduidelijkheid over de daadwerkelijke regeerperiode van Teti. Volgens de koningslijst van Turijn zou Teti slechts één jaar hebben geregeerd. De priester en geschiedschrijver Manetho uit de Ptolemaeën Tijd spreekt van een regeringstermijn van dertig tot drieëndertig jaar.

Er is echter nergens bewijs gevonden dat Teti een Sed-jubileum zou hebben gevierd, dus deze termijn is niet erg waarschijnlijk. Aannemelijker is een termijn van twaalf jaar. De laatst bekende datum binnen de regeerperiode van farao Teti is namelijk de zesde veetelling en deze tellingen vonden om de anderhalf of twee jaar plaats.

Er zijn geen militaire campagnes van farao Teti bekend, wel onderhield hij handelsbetrekkingen met Byblos en waarschijnlijk ook met Poent en Nubië. Ook is er bewijs van mijnwerk teruggevonden in de albastgroeven van Hatnoeb, in Midden-Egypte. Verder zorgde hij voor gebiedsuitbreiding in Abydos en voor vrijstelling van belasting voor de tempel van Osiris in deze plaats. Tevens was Teti de eerste heerser die nauw betrokken was bij de Hathorcultus in Dendera.

Volgens Manetho werd farao Teti vermoord door zijn eunuchlijfwachten. Zijn mummie is echter nooit gevonden en er zijn geen directe bewijzen voor moord aangetroffen. In graven van diverse ambtenaren van Teti zijn wel indirecte bewijzen te vinden. In de mastaba van vizier Hesi in Sakkara zijn aanwijzingen gevonden van een samenzwering tegen de koning. Hesi’s naam is namelijk uit dit graf verwijderd en vervangen door de naam van een lagere ambtenaar genaamd Sesjemnefer.

Het verwijderen van de naam van de grafeigenaar is een zware straf die werd opgelegd voor een misdaad tegen het land. Op deze manier werd de grafeigenaar zijn graf ontnomen en daarmee zijn voortbestaan. Dit zou erop kunnen wijzen dat Hesi betrokken was bij een samenzwering tegen de koning.

LdJ

Zie ook de koningskaart voor meer informatie over deze farao.

Bronnen:
– A history of Ancient Egypt – N. Grimal
– The Complete Royal Families of Ancient Egypt – A. Dodson
– Pharaohs and Pyramids – G. Hart
– The Green Haven Encyclopedia of Ancient Egypt – P.D. Netzley